Zorgvuldigheid geldt ook voor de inspecteur

Binnen ons fiscaal adviesbureau worden wij regelmatig ingeschakeld door administratie- en accountantskantoren op het moment dat er fiscaal bijzondere of specialistische aangelegenheden zijn. Wij krijgen daardoor bijzondere dossiers onder ogen en daarbij valt het mij op dat belastingaanslagen niet altijd zorgvuldig worden opgelegd. In deze column besteed ik daar op basis van wat recente rechtspraak aandacht aan.

Opleggen ambtshalve aanslag

Het komt helaas nog wel eens voor dat belastingplichtigen vergeten of nalaten een aangifte in te doen. De inspecteur mag dan, nadat  belastingplichtige herinnerd en aangemaand is, een zogenaamde ambtshalve aanslag opleggen. Bij het opleggen van die ambtshalve aanslag moet de inspecteur dan wel rekening houden met alle informatie die hij beschikbaar heeft, zodat de ambtshalve aanslag een redelijke schatting is van de werkelijke omzet of winst.

Ambtelijk verzuim

Als de inspecteur niet alle informatie gebruikt bij het opleggen van de aanslag, dan begaat hij een ambtelijk verzuim. Het gevolg daarvan is dat het voor de Belastingdienst niet mogelijk is op een later moment een navorderingsaanslag op te leggen en daarmee de winst naar boven bij te stellen.

Rechtspraak

De vraag of er sprake was van een ambtelijk verzuim speelde bijvoorbeeld bij een arrest van de Hoge Raad van 8 augustus 2014. Daarbij waren de aandelen van een B.V. verkocht waardoor vervolgens vergeten werd een aangifte vennootschapsbelasting in te dienen. In het betreffende boekjaar was er een pand verkocht, waarvan informatie beschikbaar was bij de Belastingdienst. Bij het opleggen van de ambtshalve aanslag heeft de inspecteur daar geen rekening mee gehouden, zodat de inspecteur bijna 4 jaar later een navorderingsaanslag oplegt waarin de boekwinst wel is meegenomen.

De Hoge Raad vindt dat als de inspecteur over die informatie beschikt, hij die informatie had moeten gebruiken. De Hoge Raad heeft Hof ’s Hertogenbosch in de verwijzing opdracht gegeven te onderzoeken óf die informatie inderdaad beschikbaar was. Inmiddels heb ik begrepen dat Hof ’s Hertogenbosch uitspraak gedaan en heeft geoordeeld dat de informatie beschikbaar was. De inspecteur had daarom meer onderzoek had moeten doen voordat hij de ambtshalve aanslag oplegde. De navorderingsaanslag van ruim € 154.000 wordt daardoor vernietigd.

Conclusie

Belastingplichtigen zijn verplicht een juiste en volledige aangifte in te dienen. Als zij dat nalaten, dan legt de Belastingdienst uiteindelijk een aanslag op met een geschat belastbaar bedrag. Bij die schatting moet de inspecteur wel alle informatie die hij beschikbaar heeft meenemen. Als hij dat niet doet, dan is dat niet op een later moment alsnog te corrigeren. De zorgvuldigheid bij het indienen van belastingaangiften en opleggen van belastingaanslagen werkt twee kanten op!

Deze column werd eerder geplaatst op www.elseviernextens.nl